به گزارش پایگاه خبری تحلیلی «عصرهمدان»؛ ایام ماه رجب با ولادت امام محمد باقر (علیه‌السلام)، امام پنجم شیعیان، آغاز می‌شود. متأسفانه، به ابعاد مختلف زندگی، شخصیت، و نقش سیاسی ایشان کمتر پرداخته شده است.

امام باقر (ع)، پس از پدر بزرگوارشان، امام سجاد (ع)، به امامت رسیدند. دوران امامت ایشان (از سال ۹۵ تا ۱۱۴ هجری) همزمان با اوج دوران خفقان سیاسی حکومت بنی‌امیه بود. برخلاف تصور برخی، در این دوره هنوز اختلافات جدی میان بنی‌امیه و بنی‌عباس شکل نگرفته بود و فضای فعالیت برای ائمه کاملاً بسته بود.

 این فضای سیاسی حاکم، که با تبعید امام (ع) به سرزمین شام نیز همراه بود، چالشی بزرگ برای فعالیت محسوب می‌شد، اما امام باقر(ع) با تمام مهارت و دانش که منشأ آن الهی بود، امامت شیعه را انجام دادند.

با وجود این محدودیت‌ها، امام باقر (ع) توانستند شاگردان بسیاری را برای مکتب تشیّع تربیت کرده و دانش شیعه را به مرحله‌ای برسانند که در دوران امام صادق (ع) زمینه‌ساز گسترش فکری شیعه شود. این نقش ایشان در تقویت زیرساخت‌های علمی مکتب، که کمتر مورد توجه قرار گرفته، بسیار برجسته است.

 راهکار اقتصادی نوآورانه امام باقر (ع)

یکی دیگر از اقدامات شاخص امام (ع) که در سخنرانی‌های وعاظ و دانشمندان کمتر مورد اشاره قرار می‌گیرد، حوزه اقتصاد است.

در زمانی که هشام‌ابن عبدالملک حاکم وقت بود و تنش‌ها میان دولت اسلامی و امپراتوری روم بالا گرفته بود، مسلمانان با یک تهدید جدی اقتصادی مواجه شدند. رومی‌ها تهدید کرده بودند که سکه‌های خود را با عناوین توهین‌آمیز نسبت به پیامبر (ص) ضرب خواهند کرد، در حالی که مسلمانان در مبادلات خود وابستگی زیادی به سکه‌های رومی داشتند. سیاستمداران و کارشناسان آن زمان از یافتن راه‌حلی برای مقابله با این بحران عاجز بودند.

در این شرایط، امام باقر (ع) راهکاری اساسی ارائه دادند: ایشان پیشنهاد کردند که تمام سکه‌های رومی موجود در سرزمین‌های اسلامی جمع‌آوری شود، عناوین رومی (پدر، پسر، روح‌القُدُس) از روی آن‌ها پاک گردد، و به‌سرعت اقدام به ضرب سکه اسلامی برای مقابله با تهدید روم شود.

این راهکار به اجرا درآمد و امپراتوری روم پس از مشاهده این اقدام قاطع، از موضع خود پشیمان شد و درخواست صلح نمود.

 این اقدام امام باقر (ع) را می‌توان نقطه عطفی در آغاز اقتصاد مبتنی بر اتکاء به توان داخلی در اسلام نامید؛ سیاستی که حتی پس از گذشت بیش از ۱۴ قرن، همچنان در دنیای امروز مورد استفاده قرار می‌گیرد.

پرداختن به ابعاد مختلف شخصیتی، سیاسی و به‌ویژه راهکارهای اقتصادی امام باقر (ع) می‌تواند راهگشای بسیاری از معضلات کنونی در ابعاد مختلف باشد و این امر نیازمند توجه جدی پژوهشگران و اندیشمندان در حوزه‌های گوناگون است.

انتهای خبر/.