پيشگيری از اعتياد قبل از آنكه فرد به اعتياد كشيده شود می تواند يكی از اقدامات اساسی در جلوگيري و كاهش ميزان اعتياد در جامعه باشد، اگر راهكارهای پيشگيری از اعتياد را بدانيم به همان نسبت در اين امر خطير موفق خواهيم شد. بايد توجه داشت كه براي موفقيت در امر پيشگيری از اعتياد همكاری بين واحدهای مختلف جامعه مانند مدارس، مساجد، كارخانجات، دانشگاهها، رسانه‌های گروهی و نيروی انتظامی ضرورت دارد. از آنجايی كه خانواده از اركان مهم تربيت و تكوين شخصيت فرد به شمار می رود، خانواده‌های محترم بايد با رعايت موارد زير نقش به سزايی در پيشگيری از اعتياد داشته باشند:

1) والدين بايستی نسبت به دوستانِ فرزندان خود و خانواده‌های آنها آشنايی كافی داشته باشند. توجه داشته باشيم كه در دوره نوجوانی، فرزندان بيشتر به گروه دوستان گرايش پيدا می كنند و اگر دوستان سالمی انتخاب كنند در رشد شخصيت آنها بسيار مؤثر است. لذا والدين بايد به نوجوانان كمك نمايند تا با منطق و آگاهی نسبت به انتخاب دوست اقدام نمايند.

2) والدين بايد از محلهای رفت و آمد فرزندانشان آگاهی كامل داشته باشند و از رفت و آمدهای آنها به محل هايی كه امكان يادگيرس و ابتلا به اعتياد وجود دارد مثل: قهوه‌خانه‌ها، كلوپ‌های ورزشی نامناسب، مهمانيهای دوستانه و شب‌نشينی ها جلوگيری نمايند.

3) بزرگترهای خانواده به عنوان الگوی رفتاری اعضای كوچكتر، با مصرف نكردن سيگار و... مي‌توانند الگوی مناسبی برای فرزندان باشند.

4) والدين نبايد اجازه مصرف هرگونه دارويی را بدون تجويز پزشك به فرزندانشان بدهند.

5) خانواده‌ها بايد توجه داشته باشند هر اندازه‌ای پايبندی و اعتقاد آنها به ارزشها و اصول مذهبی و دينی بيشتر و در عين حال عميقتر باشد به همان اندازه خانواده و فرزندان از گرفتار شدن در دام اعتياد مصون هستند.

6) اوقات فراغت اعضای خانواده بايد به طرز مناسبی پر شود. مطالعه، تفريح، ورزش، رفتن به دامان طبيعت، صله ارحام و... می تواند بستر مناسبی براي گذراندن اوقات فراغت باشد.

7) دوره نوجوانی يك دوره حساس و بحرانی محسوب مي‌شود و در اين دوره مسائلی مانند بحران هويت، بلوغ جنسی، انتخاب رشته و انتخاب شغل مطرح مي‌شود. بنابراين والدين بايد ضمن آگاهی كامل نسبت به اين مسائل در ارزش و احترام قايل شدن به نوجوانان خود كمال دقت را داشته باشند

8) با اجازه اظهارنظر دادن به نوجوانان و دخيل كردن آنها در امور مربوط به خانواده می توان قدرت تصميم‌گيری و اعتماد به نفس آنها را بالا برد. هرچه اعتماد به نفس جوانان و قدرت تصميم‌گيری آنان تقويت شود، در مقابل فشارهای آينده از جمله مصرف مواد مخدر بهتر مقاومت می نمايد.

9) تأمين سلامت روحی و روانی اعضاء خانواده علاوه بر بهداشت جسمانی در جلوگيری به موقع از بروز انواع اختلالات رواني و شخصيتی نقش به سزایی دارد.

10) تنبيه بدنی يا در معرض خشونت قراردادن فرزندان و ساير اعضاء خانواده می تواند ايجاد سرخوردگی و عكس‌العمل از سوی فرد تنبيه شونده را در بر داشته و زمينه‌ساز مشكلات رفتاری از جمله سوق يافتن به سمت اعتياد باشد.

11) خانواده‌ها بايد به طور جدی از طرد اعضاء خودداری نمايند. زيرا در اين صورت فرد احساس تنهايی نموده و ممكن است به دليل نياز به راهنمایی از حمايت و راهنمايی افراد ناباب برخوردار شود. بنابراين خانواده‌ها بايد تلاش كنند ارتباطی دوستانه و صميمانه با فرزندان خود داشته باشند تا بتوانند از مسائل و مشكلات آنها اطلاع كامل كسب كرده و راهنمائیهای درست و دقيق ارائه كنند.

12) والدين بايد درباره مواد مخدر رايجی كه ممكن است توسط جوانان و نوجوانان مورد سوء مصرف قرار گيرد اطلاعات كافی كسب نمايند، آشنايی با نامهای مواد رايج، شكل، روش مصرف، عوارض ناخوشايند و خوشايند آنها براي پاسخگويی به پرسشهای فرزندان ضروری است.

13) آگاهی از علايم سوء مصرف مواد و اثرات و خصوصيات آن والدين را قادر خواهد ساخت كه علائم و نشانه‌هاب اوليه سوء مصرف احتمالی را به سادگی تشخيص دهند.

14) پدران و مادران بايد بدانند كه مراقبت از فرزندان در برابر مواد مخدر و كنجكاوی درباره نشانه‌های مصرف اين مواد به تفتيش علنی و بارز و جستجوی مداوم لوازم شخصی فرد نيست، توجه و مراقبتی كه از سر محبت و همدلي و ياری رساني باشد به نقض حقوق انساني فرزندان نمی انجامد و به نتيجة راهگشا و مؤثرتری منجر می گردد. اما گاهی شك بيش از اندازه نسبت به جوانان و نوجوانان آنها را به جاي دور كردن از مواد مخدر به طرف آن سوق می دهد.

انتهای خبر/ح