یازدهم شهریورماه به عنوان روز صنعت چاپ نامگذاری شده که از اهمیت بسیاری برای اهالی چاپ برخوردار است.

یازدهم شهریور ماه با هویت‌دار کردن این صنعت روزی به یادماندنی را برای دست‌اندرکاران این حوزه تداعی می‌کند چراکه این صنعت پس از دو قرن قدمت، روزی را به نام خود ملی کرد.

تلاشگران و صنعتگران این حوزه با تحمل زحماتی همواره خواهان نامگذاری چنین روزی به نام صنعت خود بودند و امیدوار بر اینکه این حوزه بتواند از اعتبار فعالان حوزه چاپ دفاع کند.

با وجود همه اینها امروز شاهدیم که فعالان عرصه چاپ از نبود امکانات در این حوزه رنج برده و با دست‌افزارهایی که کهنه، فرسوده و به روز نیستند، دست و پنجه نرم می‌کنند.

همه ما می‌دانیم امکانات در هر حوزه‌ای به ویژه حوزه چاپ از نخستین مسائل مورد نیاز است که باید متولیان امر در این زمینه پای کار آمده و به فعالان این حوزه کمک کنند.

اما آنچه در این میان مهم است اینکه این حوزه نیازمند یک اتحادیه است تا بتواند خود را به سر منزل مقصود برساند زیرا اتحادیه در صنف چاپ یکی از مسائل اساسی و مهم است و هر صنفی با مراجعه به اتحادیه خود می‌تواند مسائل و مشکلات خود را پیگیری کند اما وقتی حوزه چاپ با چنین کمبودی مواجه می‌شود، دیگر نباید انتظار پیشرفت از این حوزه داشت.

*به روز نبودن دانش پرسنل از مشکلات صنعت چاپ همدان

در همین راستا مدیرکل فرهنگ و ارشاد اسلامی همدان، در گفت‌وگو با خبرنگار فارس در همدان با اشاره به صنعت چاپ در همدان اظهار کرد: در استان همدان 88 واحد چاپی وجود دارد که حدود 250 نفر در آن فعالیت می‌کنند.

خسرو بیات به مشکلات اساسی چاپخانه‌ها اشاره کرد و افزود: به روز نبودن و کهنه و فرسوده بودن دستگاه‌های چاپ که با سطح استاندارد فاصله دارد، از مشکلات این حوزه به شمار می‌رود.

وی خاطرنشان کرد: به روز نبودن دانش پرسنل و عدم آشنایی با مبانی چاپ از دیگر مشکلاتی است که این حوزه با آن دست و پنجه نرم می‌کند.

مدیرکل فرهنگ و ارشاد اسلامی همدان در خصوص ایجاد برنامه‌های آموزشی ویژه دست‌اندرکاران حوزه چاپ اذعان کرد: با هماهنگی دفتر چاپ وزارت ارشاد این برنامه‌های آموزشی در این حوزه قرار است، اجرایی شود.

وی مهمترین مشکل چاپخانه‌ها را نبود اتحادیه دانست و گفت: با هماهنگی مجمع امور صنفی، فرمانداری و نهادهای مرتبط موافقت اولیه برای تشکیل اتحادیه انجام شده و در آینده نزدیک اتحادیه حوزه چاپ مجدد تشکیل می‌شود.

بیات با بیان اینکه این اتحادیه از سال 87 تعطیل بوده است، یادآور شد: حوزه چاپ فاقد اتحادیه بود اما خود چاپخانه‌داران زیر نظر یک مجموعه برخی کارها را انجام می‌دادند.

*فامنین تنها شهرستان فاقد چاپخانه است

وی با بیان اینکه در سطح استان 44 واحد چاپخانه افست وجود دارد، یادآور شد: در سطح استان همدان چاپ سیلک در 12 واحد، چاپ دیجیتال در 22 واحد، لیتوگرافی در سه واحد و جعبه‌سازی در هفت واحد وجود دارد.

مدیرکل فرهنگ و ارشاد اسلامی همدان با اشاره به وجود 14 چاپخانه‌ در شهرستان ملایر یادآور شد: در شهرستان بهار هشت واحد چاپی، در کبودراهنگ و تویسرکان دو واحد، در شهرستان‌های نهاوند و رزن هر کدام یک واحد و در شهرستان اسدآباد سه واحد چاپی فعال هستند.

وی با بیان اینکه فامنین تنها شهرستان فاقد چاپخانه است، بیان داشت: این شهرستان درخواست ایجاد یک واحد چاپخانه داده که در کمیته‌ای که شهریورماه برگزار می‌شود، به دنبال تصویب یک واحد چاپی برای فامنین هستیم.

*نگاه دولتی به حوزه چاپ نامهربانانه است

یکی از چاپخانه‌داران همدان نیز در گفت‌وگو با خبرنگار فارس از دغدغه‌های خود در این حوزه کاری گفت و افزود: نامگذاری یک روز به عنوان صنعت چاپ خود بیانگر ارزش و اهمیت این صنعت است که امیدواریم به زودی جایگاه واقعی خود را بیابد.

نصرت‌الله طاقتی‌احسن تصریح کرد: صنعت چاپ به عنوان یک صنعت مادر در دنیا شناخته شده و رتبه چهارم را در گردش مالی به خود اختصاص داده است.

وی با اشاره به اینکه این صنعت در کشور ما مورد توجه بوده و علم و تکنولوژی آن از بیرون وارد شده است، اظهار کرد: متأسفانه این صنعت با وجود بومی‌سازی نتوانسته پا به‌ پای سایر کشورهای توسعه یافته رشد کند و همچنان چند گامی عقب‌تر از کشورهای توسعه یافته و صاحب نام در این صنف است.

این چاپخانه‌دار همدانی با تأکید بر اینکه نگاه دولتی ما از سال‌های گذشته یک نگاه نا مهربانانه بوده است، خاطرنشان کرد: با توجه به اینکه زیرمجموعه صنعت چاپ توسعه پیدا نکرده، این صنعت مادر فرصت رشد نیافت و نتوانست زیرمجموعه‌ها و صنایع مصرف‌کننده تکنولوژی‌اش را به روز کند.

وی با اشاره به اینکه این صنعت متأسفانه به علت سوددهی پائین با اقبال کمتر سرمایه‌گذاران به خصوص در بخش خصوصی مواجه بوده است، یادآور شد: بر این اساس سرمایه‌گذاران ترجیح دادند به جای سرمایه‌گذاری در حوزه چاپ در سایر صنایع سرمایه‌گذاری کنند.

*نبود اتحادیه مشکل اساسی حوزه چاپ است

طاقتی‌احسن ادامه داد: به طور حتم هر تشکل و هر گروهی نیازمند یکسری متولی‌ و مجموعه‌های رسمی پیگیر است که اتحادیه یکی از این مجموعه هاست که می‌تواند در کنار ارشاد و سازمان صنعت و معدن و تجارت کمک بسیار خوبی به رفع برخی از مشکلات این صنف کند.

به گفته وی، اتحادیه موجب می‌شود تا با شناسنامه‌دار شدن فعالان این عرصه، سودجویان به جای فکر به سودهای لحظه‌ای یا آنی، به فکر کیفیت و نام و نشان این صنعت باشند.

*صنعت چاپ صنعتی شکننده است

مدیر چاپخانه «پیام رسانه» در ادامه افزود: پس از مشکلات اقتصادی که در جامعه اتفاق افتاد یکی از نخستین جاهایی که آسیب شدیدی به آن وارد شده و سریع‌تر به محاق تعطیلی و رکود رفت، صنعت چاپ بود که مستقیماً با حوزه فرهنگ دخیل بود.

وی یادآور شد: برای اینکه بتوانیم در این صنف به بازسازی دستگاه‌های فرسوده اقدام کنیم باید حداقل تحرک را به چرخ‌های صنعت بدهیم.

طاقتی‌احسن در بخش دیگری از سخنانش به پیش‌بینی تسهیلاتی با بهره کمتر برای کمک به بازسازی صنعت چاپ تأکید کرد و افزود: باید بانک‌ها و سازمان‌های دولتی متولی، ورود پیدا کرده و بخشی از سرمایه در گردش این صنعت را تأمین کنند.

وی با بیان اینکه اتحادیه باید زیر نظر اصناف باشد، اضافه کرد: در حوزه صنعت چاپ ارشاد باید همان نقش متولی‌گری خود را حفظ کند.

این چاپخانه‌دار همدانی با گلایه از برخی سازمان‌های مربوطه که در تشکیل اتحادیه کم‌لطفی‌هایی را داشتند، یادآور شد: وزارت صنعت، معدن و تجارت نگاه نامهربانانه‌ای به صنعت چاپ داشته و در واقع به صورت یک صنعت رسمی این صنعت چاپ را نپذیرفته است که همین باعث شد از بسیاری از تسهیلات و کمک‌های دولتی بی‌بهره شویم.

وی با اشاره به اینکه گرانی‌ها در صنعت چاپ خارج از عرف اتفاق افتاد، اذعان داشت: در صنعت چاپ گرانی در همه مواد اولیه به صورتی خارج از عرف اتفاق افتاد به نحوی که اگرچه در جامعه گرانی را تا دو برابر شاهد بودیم اما در صنف چاپ تا چهار برابر  گرانی را تجربه کردیم.

در هر حال گوشه‌ای از دغدغه‌‌های این صنعت مهم که به نوعی چاپ و نشر حوزه فرهنگ را بر عهده دارد، شنیده و منعکس شد که امیدواریم مسئولان و متولیان امر در این خصوص با بکارگیری تمام سعی و تلاش خود بتوانند گره مشکلات این حوزه را باز و فتح بابی برای رشد و تعالی این صنعت متعالی شوند.

===============

سیده فریده حسینی‌فرزام