شش روزي از آغاز ماه رمـضان و پخـش سـريال‌هاي مناسبتي اين ماه از شبكه‌هاي مختلف تلويزيون مي‌گذرد و چهار سريال به ترتيب نمايش «مادرانه» از شبكه سوم، «خروس» از شبكه دو، «دودكش» از شبكه يك و «شايد براي شما هم اتفاق بيفتد» هم از سوي شبكه تهران به آنتن رمضاني رسانه ملي رفته است. در همين رابطه گفت‌وگويي با جبار آذين، منوچهر اكبرلو، طهماسب صلح‌جو و حسين سلطان محمدي چهار منتقد تلويزيوني انجام داده‌ايم تا از چند و چون سريال‌ها و موفقيت‌شان در جذب مخاطب بپرسيم.

آذين: كمبود بودجه و شتابزدگي در سريال‌هاي امسال مشهود است

جبار آذين، منتقد رسانه در گفت‌وگو با «جوان» در خصوص سريال‌هاي رمضاني امسال تلويزيون مي‌گويد: تلويزيون امسال بسيار ضعيف‌تر از رمضان سال‌هاي گذشته ظاهر شده است. در رمضان‌هاي اخير به رغم مشكلات ريز و درشتي كه در بدنه سازمان صدا‌و‌سيما وجود داشت، با حضور بزرگان در سريال‌سازي با آثار نسبتاً معقولي روبه‌رو بوديم، اما در رمضان 92 متأسفانه در تمامي عرصه‌ها چه برنامه‌هاي سخنراني و گزارش‌ها و چه برنامه‌هاي مناسبتي و به ويژه مجموعه‌هاي تلويزيوني، رسانه ملي به شدت نااميد‌كننده جلوه‌گر شده است.

آذين مي‌افزايد: امسال در ميان شبكه‌هاي مختلف چه داخلي و چه برون مرزي تنها سه شبكه مجموعه تلويزيوني جديد پخش مي‌كنند و سايرين تكرار مكررات سال‌هاي پيشين را به آنتن مي‌برند. در اين ميان سريال دودكش كه از شبكه يك پخش مي‌شود، تنها مجموعه‌اي است كه زمان مناسبي صرف توليدش شده است و گرنه سريال خروس كه در شبكه دو به نمايش در مي‌آيد، كاري است كه سعيد آقاخاني آن را براي ايام نوروز آماده كرده بود ولي به دليل اصرار مديران و كج‌سليقگي برنامه‌ريزان، خروس از 15 قسمت به 26 قسمت افزايش پيدا كرد و در نتيجه تبديل به خروسي بيقواره و بدصدا شد.

اين منتقد تلويزيون تأكيد مي‌كند: شبكه سه هم در اوج ناتواني در اوج بي‌برنامگي دست به دامان سروش صحت شد و از او خواست تا سريالي به نام «پژمان» را كه براي عيد آماده كرده بود با آب بستن براي پخش در ماه رمضان ارائه دهد. سروش صحت اما بر خلاف آقاخاني قبول نكرد و شبكه با سرعت دست به توليد مجموعه‌اي شتابزده كرد كه كم‌حوصلگي و كمبود وقت و امكانات در توليدش، كاملاًنه مشهود است.

آذين در خصوص ساير برنامه‌هاي مناسبتي تلويزيون در اين ماه مي‌گويد: در ميان برنامه‌هاي مناسبتي و اجتماعي، امسال همچنان شاهد تكرار برنامه راز و ماه عسل هستيم كه بدون هيچ نوآوري و خلاقيتي تنها تكرار آيتم‌هاي گذشته اين برنامه‌ها هستند و در مجموع تلويزيون امسال هم به دليل ضعف و ناتوايي مديران، كم كاري برنامه‌سازان، كمبود بودجه و دور ماندن حرفه‌اي‌هاي سينما و تلويزيون از مجموعه‌سازي تلويزيوني و همچنين ميدان ندادن به جوانان هنرمند و خلاق يكي از بدترين دوره‌هاي سازمان صدا و سيما را به تصوير كشيد.

اكبرلو: دايره محدود فيلمسازان، عامل ركود سريال‌هاي مناسبتي

منوچهر اكبرلو، منتقد تلويزيون در خصوص سريال‌هاي رمضاني امسال به «جوان» مي‌گويد: متأسفانه سال‌ها است كه ساخت برنامه‌هاي مناسبتي براي ماه مبارك رمضان يا ايام عيد، دچار آفتي شده است، به نحوي كه نتوانسته كيفيت لازم و در نتيجه استقبال مناسب را به همراه بياورد. مشكل اول در اين اتفاق به اين باز مي‌گردد كه با وجود ثابت بودن زمان اين مناسبت‌ها، همواره توليد در چند هفته مانده به زمان پخش انجام مي‌شود و طبيعي است اين شتابزدگي به هنگام توليد، اثرات منفي به جاي مي‌گذارد. وي ادامه مي‌دهد: مشكل دوم اين است كه مديران رسانه ملي، به دليل نداشتن نگاه كارشناسانه و داشتن روحيه محافظه‌كارانه تمايلي به استفاده از قصه‌ها، شخصيت‌ها و سوژه‌هاي جديد ندارند، در نتيجه جنس سريال‌ها، سوژه‌ها و حتي نتيجه نهايي براي مخاطب به راحتي قابل پيش‌بيني مي‌شود و طبيعي است كه مخاطب رغبت زيادي به پيگيري چنين داستان‌هايي نداشته باشد. به گفته اكبرلو، مشكل سوم سريال‌هاي رمضاني اين است كه به رغم وجود تعداد زياد فيلمنامه نويسان و فيلمسازان كه توانايي خود را در ساخته‌هاي پيشين به خوبي نشان داده‌اند، اما مجموعه‌سازي مناسبتي در اختيار صرفاً يك دايره بسته است. كافي است فهرست كارگردانان مناسبتي‌ساز چند ساله اخير را فهرست كنيم تا دريابيم كه تا چه اندازه اين ليست محدود بوده است و چقدر نام تكراري در آن به چشم مي‌خورد. اين سه عامل در كنار هم سبب مي‌شود كه مجموعه‌هاي مناسبتي توان لازم را براي مقابله با مجموعه‌هاي شبكه‌هاي ماهواره‌اي نداشته باشند، به ويژه آنكه اكثر اين شبكه‌ها به دليل آشنايي با زمان فراغت مخاطب ايراني براي همين ماه برنامه‌هاي خاصي ترتيب داده‌اند و به نظر مي‌رسد تا خروج از اين دايره معيوب و تكرار شونده، اين وضعيت تفاوتي نكند.

صلح‌جو: سريال‌هاي امسال، ضعيف‌تر از پارسال

طهماسب صلح‌جو ديگر منتقد تلويزيوني هم در گفت‌وگو با «جوان» در خصوص كيفيت سريال‌هاي رسانه ملي در ماه رمضان اظهار مي‌كند: در مجموع سريال‌هايي كه رمضان امسال به آنتن شبكه‌هاي مخالف رفته است، اتفاق خاصي نيفتاده است و هيچ سريالي نيست كه از همان ابتدا مخاطبان را درگير كند و به باور من، سريال‌هاي رمضان امسال به مراتب از سريال‌هاي سال‌هاي گذشته ضعيف‌تر هستند.

صلح جو ادامه مي‌دهد: در ميان اين سريال‌ها ما يك سريال كمدي داريم به نام خروس كه من نامش را كمدي زوركي مي‌گذارم و ساير سريال‌هاي رمضاني هم به نسبت ساير سريال‌هاي رسانه ملي، كارهايي بسيار معمولي به حساب مي‌آيند و من فكر مي‌كنم بينندگان تلويزيون انتظار دارند كه رسانه ملي گهگاهي سريالي را به نمايش بگذارد كه حد و مرزي كليشه شده را درنورديده باشد، اما ما در اين سريال‌ها اين اتفاق را نمي‌بينيم.

سلطان محمدي: مادرانه با وجود ضعف‌هايش از ساير سريال‌ها بهتر است

حسين سلطان محمدي هم در خصوص گزينه‌هاي آنتن رمضاني اين شب‌ها در گفت‌وگو با «جوان» مي‌گويد: به جز سريال مادرانه، دو سريال ديگر نكته قابل تأملي ندارند و تنها به دنبال ايجاد فضايي شاد هستند و روايت داستاني طنز دارند. در اين ميان ريتم سريال دودكش تندتر از سريال خروس است اما خروس داراي همان ويژگي كارهاي آقاخاني و رضويان است و من نكته جديدي در آن نديديم و دودكش هم روايتي از اختلافات ميان اعضاي خانواده در قالب طنز است.

سلطان محمدي با اشاره به سريال مادرانه مي‌افزايد: مادرانه هم با تركيب جديدي آمده است كه باعث كنجكاوي مخاطب مي‌شود. البته من در طول قسمت‌هاي اخير هنوز نتوانسته‌‌ام نماد نقل قول حضرت علي در خصوص نيكي به پدر و مادر را ببينم. از طرف ديگر ورود سازمان اوقاف به عنوان سرمايه‌گذار هم تنها به دليل زميني است كه قرار است در ميان داستان وقف شود. مقدمه روايت در مادرانه به درستي انجام نشده است و شخصيت‌هاي سريال مورد تجزيه و تحليل قرار نگرفته‌اند. وي تأكيد مي‌كند: بدون تعارف فيلمنامه سريال مادرانه چفت و بست درستي نداشته است اما نوع روايت و داستاني كه مطرح مي‌شود و نقش خانواده و توصيف طبقه‌اي نوكيسه در اين داستان، باعث مي‌شود كه بيننده به نسبت دو سريال فانتزي كه در دودكش و خروس روايت مي‌شود، بيشتر به اين سريال توجه كند و بايد منتظر ماند و ديد سريال كمكي شب‌هاي احيا آيا مي‌تواند تغييري در جو سريال‌هاي رمضاني امسال ايجاد كند يا نه.

در پايان از اظهارات منتقدان تلويزيوني اين‌گونه مي‌توان نتيجه گرفت كه رسانه ملي آن‌طور كه بايد، نتوانسته از فرصت طلايي كنداكتور رمضاني بهره ببرد و سعي كند آن حجم از مخاطباني را كه مدتي است از تلويزيون روي‌گردان شده‌اند، پاي تماشاي برنامه خود بنشاند. البته هنوز تا پايان ماه رمضان مدت زيادي باقي مانده و اميد است كه اين سريال‌ها در ادامه بتوانند توجه مخاطب را به خود جلب كنند، چون تجربه نشان داده است مخاطبان داخلي به دليل همذات‌پنداري‌اي كه با سريال‌هاي رسانه ملي مي‌كنند، اين سريال‌ها را به نمونه‌هاي ترك ترجيح مي‌دهند، مگر اينكه سطح پايين سريال‌ها باز هم مخاطب داخلي را نااميد كند.

به نقل از جوان آنلاین