به گزارش خبری تحلیلی «آوای فامنین» به نقل از ایسنا، روزگاری گورخر ایرانی - که به رنگ زرد اخرایی است - در لبه پرتگاه انقراض بود، گونه‌ای که مانند برخی گونه‌های دیگر مانند یوزپلنگ آسیایی در نقاط مختلف قاره کهن پراکنده بود ولی در دهه‌های اخیر زیستگاهش به بخش‌های بیابانی و نیمه‌بیابانی ایران منحصر شده است. زیستگاه اصلی گورخر ایرانی منطقه حفاظت شده بهرام گور و پارک ملی قطرویه در مرز استان‌های فارس و کرمان است. پروژه حفاظت از گور ایرانی در استان فارس با ۶۰ فرد آغاز شد و حالا این منطقه زیستگاه بیش از ۱۲۰۰ فرد است علاوه بر آن در پارک ملی توران نیز حدود ۲۵۰ راس گورخر وجود دارد.

گورخر ایرانی در سال ۶۳ در پارک ملی کویر منقرض شد البته این پارک زیستگاه علفخوارانی مثل جبیر، کل و بز، قوچ و میش و گورخر تا انواع گوشتخوارها مانند پلنگ، گرگ، کفتار، گربه کاراکال، گربه شنی‌، روباه شنی و شاه روباه است حتی یوزپلنگ هم در گذشته در این پارک زندگی می‌کرد.

پارک ملی کویر میزبان ۵۰ راس گورخرهای ایرانی است. به پارک برای دیدن گورخرها رهسپار می‌شویم. با این که آبان است و هوا کمی خنک ولی آفتاب کویر هنوز سوزان است. جاده منتهی به پاسگاه «سنگفرش» که مقر محیط بان پارک است،‌ در دل پارک ملی کویر قرار دارد.

تفاوت پارک ملی و منطقه حفاظت شده کویر
پارک ملی کویر با منطقه حفاظت شده کویر تفاوتی‌هایی دارد. رضا شاه‌حسینی - رییس پارک ملی کویر گرمسار- همانطور که در جاده ناهموار به سمت پاسگاه می‌راند،‌می‌گوید: تا سال۱۳۸۰ کل منطقه حفاظت شده و پارک ملی که روی هم حدود ۷۵۰ هزار هکتار بود، زیر نظر اداره کل محیط زیست استان تهران اداره می‌شد. از این سال مدیریت کل مجموعه به استان سمنان واگذار شد و در سال ۸۴ منطقه به دو بخش تقسیم شد؛ مدیریت منطقه حفاظت شده‌ کویر با وسعت ۲۵۰ هزار هکتار به استان تهران و مدیریت پارک ملی کویر به وسعت ۴۴۲ هزار هکتار به اداره کل محیط زیست استان سمنان محول شد.

او ادامه می‌دهد: بخش کمی از منطقه حفاظت شده کویر در سمنان نیز قرار دارد. بخش‌هایی از پارک ملی کویر هم در استان‌های اصفهان و قم است ولی با توجه به اینکه این مناطق، مدیریت واحد باید داشته باشد، چون بیشتر مساحت منطقه حفاظت شده  در تهران است، مدیریت آن به این استان محول شده است. 

شاه‌حسینی درباره تفاوت حفاظتی مناطق حفاظت شده و پارک ملی می‌گوید: ممکن است در مناطق حفاظت شده تاسیسات نظامی نیز باشد، در فصل مشخصی پروانه چرا نیز برای آن صادر شود اما در پارک ملی اجازه ورود دام داده نمی‌شود. 

 وجود ۸۰۰ راس جبیر در پارک ملی کویر

پس از رسیدن به پاسگاه و نوشیدن جرعه‌ای آب برای دیدن گورخر به راه می‌افتیم. چند کیلومتر بعد چند راس جبیر می‌بینیم. شاه حسینی توقف می‌کند و با دوربین نگاهی به آن‌ها می‌اندازد و می‌گوید: دو راس ماده بالغ و دو راس کرّه هستند! حتی جنسیت‌شان هم می‌گوید.

شاه‌حسینی درباره وضعیت جبیر در  پارک ملی کویر می‌گوید: حدود ۴۰۰۰ راس جبیر در کل کشور زندگی می‌کنند که حدود ۸۰۰ راس در پارک ملی کویر به عنوان بزرگترین پارک ملی خشکی ایران  وجود دارد.

به گفته رییس پارک ملی کویر، این مکان هیچ معارضی ندارد. داخلل آن هیچ مستثنیاتی نیست. هیچ جاده‌ای ازداخل آن عبور نمی‌کند و بیشترین تعداد جبیر در سطح ایران در آن زندگی می‌کند. در این پارک ملی حدود ۷۰۰ راس کل و بز و حدود ۵۰۰ راس قوچ و میش زیست میکنند.

شاه‌حسینی درباره وضعیت پوشش گیاهی پارک ملی کویر هم  می‌گوید: در حال حاضر در زیستگاه مشکلی در این زمینه  نداریم؛ نه برای گور، نه برای جبیر و  ... بنابراین هیچ علوفه‌ای به‌صورت دستی برای علفخواران در هیچ فصلی توزیع نمی‌کنیم.

انتهای خبر/.