نوروز فصل گشت و گذار در طبیعت است. طبیعتی بکر و زیبا که در استان های شمالی و شمال غربی کشور می توان به آن دست یافت. هرچند ممکن است هوا برای سفر به شمال غرب کشور کمی سرد باشد ولی نمی‌توان از دیدن زیبایی‌های ارومیه و جاده مهاباد چشم پوشی کرد. اگر گذرتان به مهاباد رسید بازدید از غار سهولان را فراموش نکنید.

غار سهولان دومین غار بزرگ آبی ایران، یکی از مهمترین و کم نظیرترین غارهاى طبیعی کشور و از شگفت‌انگیزترین جلوه‌هاى طبیعت زیبای استان آذربایجان غربی است که در حدود 43 کیلومتری شمال شرقی مهاباد در محور مهاباد - بوکان قرار دارد. این غار در قدیم خانه مردم پارتی‌تبار بود و امروزه پذیرای گردشگران و مسافرانى است که از اقصی نقاط کشور براى دیدن این پدیده طبیعی به مهاباد سفر می‌کنند.

غار سهولان در نزدیکی روستایی به همین نام قرار دارد و به زبان کردی به معنی یخبندان است. البته مردم محلی غار را کونه کوتر، یعنی لانه کبوتر نیز می‌‌نامند. دلیل این نامگذاری نیز وجود تعداد زیادی لانه کبوتر درون غار است چنانکه هنگام گشت زدن در غار با صدها کبوتر روبه‌رو می‌شوید که در لانه‌های خود به نظاره گردشگران نشسته‌اند.

مساحت داخلی غار سهولان حدود 600 مترمربع است و محتویات غار سنگ‌های آهکی است. وجود قندیل‌های آهکی به اشکال مختلف از جمله جاذبه‌های طبیعی غار سهولان است چنانکه از اجتماع این رسوبات اشکال گوناگونی مانند پای فیل، عروس دریایی، خفاش، لاک پشت، هواپیما و… پدیدآمده که زیبایی‌های غار را بسیار دیدنی کرده است.

ارتفاع سقف غار تا سطح دریاچه آن 50 متر است و عمق آب در برخی جاها به 32 متر می‌‌رسد. آب دریاچه غار بسیار شفاف و زلال است و عمق آن با وجود تاریک بودن تا چند متری قابل رویت است.

با وجود آنکه غار سهولان 100 سال پیش براى اولین بار توسط ژاک دمرگان فرانسوى مورد کاوش و بررسی قرار گرفت و در مهرماه 1373 توسط غارشناسان ایرانی شناسایی شده‌است و در فهرست آثار طبیعی ملی ایران نیز جای گرفته و به گفته معاون عمرانی استانداری آذربایجان غربی، منطقه سهولان به عنوان منطقه نمونه گردشگری معرفی و مصوب شده‌است ولی از تسهیلات گردشگری در منطقه خبری نیست.

چنانکه سرویس بهداشتی غار سهولان در بدترین شرایط ممکن پذیرای گردشگران است و آلاچیق‌ها و تسهیلات گردشگری، ناقص به حال خود رها شده‌اند.

البته "سید جواد محمودی" معاون عمرانی استانداری آذربایجان غربی بیش از یک دهه شناسایی غار سهولان را قدمتی ناچیز در شناساندن این جاذبه به گردشگران دانست و دراین خصصو به CHN گفت: «چون این غار حدود10 یا 15 سال است که در اختیار سازمان‌ میراث و گردشگری و محیط زیست قرار گرفته‌ از این رو قدمتی ندارد بنابراین ناشناخته باقی مانده‌است.»

محمودی، شرایط خاص استان آذربایجان غربی را یکی از دلایل ناشناخته ماندن غار سهولان در میان گردشگران دانست و گفت: «با وجود آنکه بیش از 10 سال است که این غار در اختیار سازمان میراث و گردشگری و محیط زیست قرار گرفته ولی به دلیل شرایط خاص استان آذربایجان غربی، غار سهولان تاکنون ناشناخته و بدون زیرساخت‌‌های گردشگری باقی مانده‌است.»

اگر از نبود زیرساخت‌ها برای حضور گردشگران در منطقه سهولان بگذریم آنچه که در زیر زمین و هنگام بازدید از غار نیز در انتظار گردشگر است قابل بررسی است چنانکه بر خلاف غار علیصدر که اولین غار آبی کشور است، غار سهولان با داشتن صفت دومین غار آبی کشور هنوز امکانات ویژه جهت گردش در غار را ندارد.

غار سهولان شبیه غار علیصدر در همدان است. این غار آبی با جلوه‌هاى طبیعی و قندیل‌هاى منحصر به فردى که دارد می‌تواند میزبان صدها گردشگر باشد. با این وجود به لحاظ شرایط پذیرش گردشگری با غار علیصدر تفاوت‌های بسیار دارد.

قایق‌های پارویی فرسوده و کهنه‌ای که با ظرفیت 6 نفر در غار حرکت می‌کنند. نبود جلیقه نجات به تعداد لازم، آگاه نبودن قایقرانان نسبت به جاذبه‌های گردشگری غار ارائه اطلاعات نادرست به گردشگران درخصوص غار از جمله مشکلاتی است که غار سهولان این رورزها با آن دست و پنجه نرم می‌کند.

البته معاون عمرانی استانداری آذربایجان غربی از تلاش استانداری برای جذب سرمایه‌گذار در منطقه خبر داد و به CHN‌ گفت: «در حال حاضر غار سهولان توسط جوامع محلی اداره می‌شود و تا زمان جذب سرمایه‌گذار وضعیتش اینگونه خواهد بود.»

نایب رییس ستاد تسهیلات سفر استان آذربایجان غربی با تاکید بر آنکه غار سهولان نیازمند فراهم آمدن تسهیلاتی هرچند موقت برای حضور گردشگران نوروزی است یادآور شد: «رفع ایرادات موجود در منطقه سهولان بسیار ساده و راحت است و امید است به زودی مرتفع شود.»

البته محمودی در ادامه با تاکید بر آنکه بودجه گردشگری استان آذربایجان غربی با توجه به تخصیص حدود 20 درصد اعتبارات کلی که به اعتبارات عمرانی امسال استان داده شده، وضعیت اصلا جالبی ندارد، آب پاکی را بر دست گردشگری استان ریخت.

به نقل از خبرگزاری میراث فرهنگی